Podczas podróży nasze urządzenia elektroniczne są narażone nie tylko na kradzież, ale także na ataki cyberprzestępców. Na szczęście, odpowiednie przygotowanie przed wyjazdem może znacząco zwiększyć bezpieczeństwo naszych danych.
To, co przechowujemy na telefonach i komputerach oraz przesyłamy przez internet, stanowi cenny łup dla przestępców. Uzyskując dostęp do prywatnych informacji, cyberprzestępcy mogą wyrządzić znaczne szkody finansowe i wizerunkowe. Szczególnie ważne jest więc zabezpieczenie urządzeń podczas podróży zagranicznych, gdy znajdujemy się w nieznanym środowisku.
W tym poradniku przedstawiamy sprawdzone metody ochrony urządzeń i bezpiecznego korzystania z internetu. Nasze wskazówki przydadzą się zarówno podczas zagranicznych wyjazdów, jak i w codziennym życiu w Polsce. Poznaj kluczowe zasady cyberbezpieczeństwa w podróży.
1. Zabezpieczenie urządzeń przed kradzieżą podczas podróży
Kradzieże telefonów i laptopów to najczęstsze przestępstwa dotykające turystów w trakcie podróży. Nigdy nie wiemy, kiedy możemy paść ofiarą złodzieja, dlatego warto zawczasu przygotować się na taką sytuację.
Zarówno iPhone, jak i Android oferują wbudowane systemy lokalizacji urządzeń:
- Apple: Find My iPhone
- Android: Find My Device
Te narzędzia pozwalają nie tylko zlokalizować skradzione lub zgubione urządzenie, ale także zdalnie usunąć z niego wszystkie dane.
W przypadku komputerów, użytkownicy sprzętu Apple mogą korzystać z wbudowanej funkcji Find My. Natomiast na systemach Windows, macOS i Linux możemy zainstalować program Prey Project, który oferuje zaawansowane możliwości lokalizacji i zdalnego zarządzania utraconym urządzeniem.
2. Kopie bezpieczeństwa przed podróżą
Regularne tworzenie kopii zapasowych to podstawa bezpieczeństwa danych, szczególnie przed wyjazdem. Utrata cennych dokumentów, zdjęć i innych plików może być bolesna, ale można jej łatwo zapobiec.
Dostępne opcje tworzenia kopii zapasowych:
- Dyski zewnętrzne
- Usługi chmurowe:
- Dropbox
- Google Drive
- iCloud
- OneDrive
Przed wyjazdem wykonanie pełnej kopii zapasowej powinno być obowiązkowym punktem na liście przygotowań. Wystarczy poświęcić kilka minut, by zabezpieczyć się przed utratą lat wspomnień i ważnych dokumentów.
3. Szyfrowanie danych na urządzeniach mobilnych i komputerach
Szyfrowanie dysków to kluczowa metoda ochrony przed nieautoryzowanym dostępem do danych w przypadku kradzieży lub zgubienia sprzętu. O ile utratę urządzenia można zaakceptować, to wyciek poufnych informacji może mieć poważne konsekwencje.
Jak zabezpieczyć swoje urządzenia:
- iPhone: dane są automatycznie szyfrowane przez system
- Android: należy manualnie włączyć szyfrowanie w ustawieniach
- Windows: wbudowany BitLocker do szyfrowania dysków
- macOS: zintegrowany FileVault do ochrony danych
Dostępne są również zewnętrzne narzędzia do szyfrowania, zarówno płatne, jak i open source. Pamiętaj, aby skonfigurować szyfrowanie jeszcze przed wyjazdem za granicę – proces może zająć kilka godzin.
4. Bezpieczne korzystanie z internetu w podróży – ochrona VPN
Publiczne sieci Wi-Fi w hotelach, kawiarniach, na lotniskach czy w restauracjach stanowią poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa. Brak kontroli dostępu do tych sieci sprawia, że jesteśmy narażeni na różnorodne ataki cyberprzestępców.
Przestępcy mogą łatwo tworzyć fałszywe sieci Wi-Fi, podszywając się pod legalne hotspoty. Wystarczy, że sieć będzie miała nazwę podobną do pobliskiej kawiarni, by skłonić nieświadomych użytkowników do logowania się na różnych stronach poprzez złośliwe połączenie. Ważne jest wyłączenie automatycznego łączenia się z sieciami Wi-Fi na naszych urządzeniach.
Skutecznym zabezpieczeniem jest korzystanie z VPN (Virtual Private Network). To narzędzie szyfruje całą komunikację między urządzeniem a serwerem dostawcy usługi, uniemożliwiając:
- Przechwycenie transmisji danych
- Podglądanie aktywności sieciowej
- Kradzież danych logowania
VPN pomaga również w omijaniu cenzury internetowej, co jest szczególnie istotne podczas podróży do krajów takich jak Chiny, Iran czy Turcja, gdzie dostęp do wielu serwisów internetowych jest zablokowany.
5. Bezpieczeństwo aplikacji mobilnych vs. przeglądarki
Oficjalne aplikacje mobilne zapewniają wyższy poziom bezpieczeństwa niż korzystanie z serwisów przez przeglądarkę internetową. Dzięki wbudowanym mechanizmom zabezpieczeń znacząco redukują ryzyko padnięcia ofiarą phishingu i innych cyberataków.
Podczas podróży warto korzystać z oficjalnych aplikacji, szczególnie w przypadku:
- Bankowości mobilnej
- Mediów społecznościowych
- Poczty elektronicznej
- Komunikatorów
- Usług płatniczych
Pamiętaj, by zawsze pobierać aplikacje wyłącznie z oficjalnych sklepów (App Store, Google Play), które weryfikują bezpieczeństwo publikowanego oprogramowania.
6. Aktualizacja oprogramowania – kluczowy element bezpieczeństwa
Regularne aktualizowanie systemu operacyjnego i aplikacji to jedna z najważniejszych zasad cyberbezpieczeństwa, choć często bagatelizowana. Każda aktualizacja zawiera nie tylko nowe funkcje, ale przede wszystkim łatki bezpieczeństwa chroniące przed najnowszymi zagrożeniami.
Przed wyjazdem należy koniecznie:
- Zaktualizować system operacyjny
- Sprawdzić aktualizacje aplikacji mobilnych
- Zainstalować najnowsze wersje programów antywirusowych
- Upewnić się, że aplikacje bankowe i komunikatory są w najnowszych wersjach
Dzięki aktualnym zabezpieczeniom znacząco zmniejszamy ryzyko padnięcia ofiarą nowo odkrytych podatności i ataków cyberprzestępców.
7. Zasady korzystania z cudzych urządzeń
Używanie obcych urządzeń elektronicznych zawsze wiąże się z wysokim ryzykiem i wymaga zachowania szczególnej ostrożności. Nigdy nie mamy pewności, czy urządzenie nie jest zainfekowane złośliwym oprogramowaniem, takim jak keyloggery przechwytujące dane logowania, lub czy jego właściciel nie ma złych zamiarów.
Podstawowe zasady bezpieczeństwa na obcych urządzeniach:
- Unikaj logowania do bankowości elektronicznej
- Nie sprawdzaj prywatnej poczty e-mail
- Nie korzystaj z mediów społecznościowych
- Nie zapisuj żadnych haseł w przeglądarce
- Po zakończeniu pracy wyczyść historię przeglądania
W sytuacjach awaryjnych lepiej skorzystać z oficjalnych aplikacji na własnym telefonie niż ryzykować utratę danych na nieznanym urządzeniu.
8. Bezpieczne ładowanie urządzeń w podróży
Jedynym naprawdę bezpiecznym sposobem ładowania urządzeń jest korzystanie z własnej, zaufanej ładowarki podłączonej bezpośrednio do gniazdka elektrycznego. Publiczne stacje ładowania i udostępniane ładowarki mogą być zmodyfikowane przez przestępców w celu kradzieży danych.
Jak bezpiecznie ładować urządzenia:
- Zawsze używaj własnej ładowarki
- Unikaj publicznych stacji ładowania
- Nie pożyczaj ładowarek od nieznajomych
- Zainwestuj w adapter USB data blocker, który blokuje transmisję danych i umożliwia wyłącznie ładowanie
Adapter zabezpieczający to niewielka inwestycja, która może uchronić nas przed kradzieżą wrażliwych informacji podczas podróży.
